..”Engellilerimiz seçmeyi bildikleri gibi onların da seçilme hakları vardır. Bu nedenle siyasi partiler, engelli bireylere meclis üyeliklerinde ve belediye başkan adaylıklarında yer vermelidir.”
Haber \ Büşra GÜNDÜZ
Türkiye Spastik Engelliler Federasyonu Başkanı Murat Arslanhan, 3 Aralık Dünya Engelliler Günü dolayısıyla bir basın toplantısı düzenledi. Dernek binasında gerçekleştirilen toplantıda; Yeni Yaşam Engelliler Derneği Başkanı Lale Dondurmacı da hazır bulundu. 3 Aralık’ın bir kutlama günü değil, farkındalığı oluşturma günü olduğunu hatırlatan Arslanhan, “Engelli vatandaşlarımızın yaşam boyu karşılaştıkları en büyük zorluk sahip oldukları sakatlıklar değil; sakatlıklarından kaynaklanan farklılığı bahane eden toplumun bazı kesimlerinin, engelli vatandaşlarımıza karşı geliştirdiği engelleyici tutumlardır. Engelli vatandaşlarımızın kendi kendine yetebilmesi, bir meslek edinip üretken hale gelmesi ve çevresiyle sağlıklı iletişim kurabilmesi hepimizin en büyük sorumluluğudur. Birçok nedenin yanı sıra ülkemizde ve dünyada süregelmekte olan terör, savaşlar, çatışmalar, kazalar vb. nedeniyle engellilik oranı gün geçtikçe artmaktadır. Oysa engelliliğin nedenlerinin önemli bir bölümü kaçınılabilir ve önlenebilir nedenlerdir. Asıl hedef engelliliğin oluşmasını önlemek olmalıdır” dedi.
‘Tüm kurumlar işbirliği içinde olmalı’
“Dünyanın neresinde olursa olsun hükümetler; sağlık, rehabilitasyon, eğitim ve istihdam hizmetlerinden mahrum yaşayan, etrafına ışık saçma fırsatına hiç kavuşamamış milyonlarca engelli insanı görmezden gelemez” diyen Arslanhan, “Engelli bireylerin çağdaş bir toplumda, ayrım yapılmadan, toplumun diğer bireyleriyle eşit bir şekilde yer alabilmeleri gerekmektedir. Engelli bireylerin insan onuruna yakışır bir şekilde yaşayabilmesi, geleceğe güvenle bakabilmesi ve üreten bireyler olarak kendi kendilerine yeter duruma gelmeleri için kamu kurumları, yerel yönetimler, sivil toplum kuruluşları ve tüm vatandaşlarımız işbirliği içinde olmalıdır. Ülkemizde engellilere yönelik yapılmış yasal düzenlemeler incelendiğinde; engelliliğin önlenmesi, erişilebilirlik, sağlık, eğitim, rehabilitasyon, istihdam, bakım ve sosyal güvenliğine ilişkin sorunlarının çözümü için bazı düzenlemelerin yapılmaya çalışıldığı görülmektedir. Ancak bu düzenlemeler eksik ve yetersiz olduğu gibi bir kısmı da maalesef yanlıştır. Ayrıca bu yasal düzenlemelerin yaşama geçirilebilmesi için gerekli olan mali kaynaklar ve dağılımı, yasal düzenlemelerin sağladığı haklara ulaşım ve bu alanda hizmet verenlerin sayı ve nitelik açısından yeterliliği konusunda önemli sorunlar bulunmaktadır” ifadelerini kullandı.
‘Engelliler Bakanlığı kurulmalı’
Engelliler Bakanlığı’nın kurulması gerektiğini söyleyen Arslanhan, engelli bireylerin yerel yönetimlerde de söz sahibi olması gerektiğini belirtti. Arslanhan, “Bahse konu çözümlerin ivedilikle hayata geçirilebilmesi için devletin en üst kurumu olan Cumhurbaşkanlığı bünyesinde Engelliler İdaresi Başkanlığı’nın oluşturulması veya münhasır bir Engelliler Bakanlığı’nın kurulması elzem görülmektedir. İlimizde erişilebilirlik, mesleki eğitim, özel eğitim, istihdam gibi konularda yerel yönetim, kurumlar ve sivil toplum bir araya gelerek politika geliştirilerek rol modeller oluşturulmalıdır. Önümüzdeki günlerde ülkemiz için çok önemli olan yerel yönetimler seçim süreci bulunmaktadır. Bu süreçte her vatandaşımızın kullanacağı oy kıymetlidir, engellilerimizin oyu da çok değerlidir. Engellilerimiz seçmeyi bildikleri gibi onların da seçilme hakları vardır. Bu nedenle siyasi partiler, engelli bireylere meclis üyeliklerinde ve belediye başkan adaylıklarında yer vermelidir. Belediyeler elle ayakla değil, akılla yürütülür. Şu anda siyasi arenada engelliler bir elin parmaklarını geçmeyecek sayıda, verilen vazifeler kritik olmaktan uzak, kadro doldurulmasını amaçlayan görevler olarak öne çıkmaktadır. Oysaki engellilerin yetenekleri tam olarak değerlendirildiğinde yapamayacakları hiçbir şey yoktur” şeklinde konuştu.
Engelli bireylerin taleplerini sıraladı
Engellilerin yetenekleri ve talepleri göz önünde bulundurularak, birtakım çalışmalar yapılması gerektiğini de sıralayan Arslanhan, şunları kaydetti: “Cumhurbaşkanlığı yönetim sistemi içerisinde yer alan politika kurullarının her birisinde kendi alanlarında uzman olan bizatihi engelli bireylerin yer almasını ve kurullarda ilgili çalışmaların gerçekleştirilmesi. Yerel yönetimlerin farkındalık etkinliklerinin yanında yerelde ihtiyaç analizi yaparak politika oluşturması. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda düzenleme yapılarak çalışan ve emekli engelli bireyler için yıllık 120 gün fiili hizmet süresi zammı uygulanması. Engelli çalışanlardan 15 yılda emekli olanların emekli ikramiyelerinin ve maaşlarının en az 25 yıl üzerinden hesaplanması. 5510 sayılı Kanunu’nun 63’üncü maddesinde değişiklik yapılarak komisyonlarda Türkiye Sakatlar Konfederasyonu’nun da yer alacağı şekilde düzenlemesi yapılması. Engelli bireylerin kullandığı protez, ortez, tekerlekli sandalye ve yardımcı araç gereçler ile ilgili yeni düzenleme ve güncellemenin ivedilikle yapılmasını, protez-ortez ve yardımcı araç gereçlerin en kalitelisinin verilmesini ve fark ücreti alınmaması. Protez, ortez ve yardımcı araç gereç probleminin kalıcı çözümü için SGK’da Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) Gurubunda Türkiye Sakatlar Konfederasyonu’nun da yer alacağı şekilde düzenleme yapılması. Engelli bireylerin hareketliliğinin sağlanabilmesi için ÖTV ve MTV indirimli otomobil alım sınırının kaldırılarak ivedilikle ve yeniden kalıcı bir sistemin getirilmesi. Tekerlekli sandalye kullanıcılarının tekerlekli sandalyesi ile binebileceği taksi ve turizm taşımacılığı için ivedilikle mevzuatın düzenlenmesi. Acil afet eylem planlarında engellilere yönelik önlemlerin yer almasının sağlanması. Engelli istihdam şurası yapılması. Engellilerin ticari araçları kullanabilmesinin önünün açılması. Noterlerin görme engelli bireylere yönelik tanık dayatmasına dur denmesini ve bu durumun engelliliğe dayalı ayrımcılık değerlendirmesi ile adli sürecin başlatılması. Sporla rehabilitasyon kapsamında, antrenman yapan kişilerin kulüplerine SGK tarafından fizik tedavide olduğu gibi ödeme yapılması. Ağır engelli bireye bakmak için sosyal yardımlar kapsamında “evde bakım ücreti” alan kişiye sigorta yapılması. Karayolları Trafik Kanunu’nda yeni düzenleme yapılarak engelli otopark yerlerine park etmiş engelli aracı olmayan araçlara kesilecek ceza miktarının çok ciddi caydırıcı olması yönünde mevzuat düzenlemesi yapılması. Yıllardır otomobil sürücüsü olmasına ve kazaya karışmamasına rağmen sadece mevzuat değişikliği ile sürücü belgesi iptal edilen veya sürücü belgesi alabilmesi engellenen engelli bireylerin mobilizasyonunu engelleyen mevzuat düzenlemelerinin, teknolojik gelişmeler göz önünde bulundurularak yeniden ele alınması. Engelliler ile ilgili yapılacak çalışmalarda ve alınacak kararlarda engelli sivil toplum örgütlerinin kesinlikle dâhil edilmesi. Ülkemizdeki yaklaşık %12,29 oranındaki engellileri temsilen Türkiye Sakatlar Konfederasyonu ve Spastik Engelliler Federasyon olarak talep ediyoruz.”
