Haber / Zeynep TAŞTAN
Programa Vali Muammer Erol, Milletvekili Meliha Akyol, Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) Hayvancılık ve Su Ürünleri Araştırmaları Daire Başkanı Dr.Süleyman Aslan, İdari İşler ve Koordinasyon Daire Başkanı Birol Karadoğan, İl Genel Meclisi Başkanı Hasan Soygüzel, İl Müdürü Suat Parıldar, İl Özel İdaresi Genel Sekreteri Ümit Yılmaz, Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürü Dr.Yılmaz Boz, Kıvırcık Koyun Irkının Halk Elinde Islahı Alt Projesi proje lideri Onyedi Eylül Üniversitesi Öğretim Görevlisi Dr.Emre Alarslan, Koyun-Keçi Yetiştiricileri Birliği Başkanı İbrahim Talaybaş ve yönetim kurulu üyeleri ile projede yer alan küçükbaş hayvan yetiştiricileri katıldı. Koyun-Keçi Yetiştiricileri Birliği Başkanı İbrahim Talaybaş’ın teşekkür konuşmasının ardından kürsüye gelen proje lideri Onyedi Eylül Üniversitesi Öğretim Görevlisi Dr. Emre Alarslan Kıvırcık Koyun Irkının Halk Elinde Islahı Alt Projesi kapsamında tescili yapılan Yalova Kıvırcığı’nın 2012 yılından bugüne gelen süreci hakkında sunum eşliğinde bilgiler aktardı.
ÜÇÜNCÜ DÖNEMDE DEVAM EDECEK..
İl Tarım ve Orman Müdürü Suat Parıldar da yaptığı konuşmada TAGEM koordinatörlüğünde Yalova’da yürütülen Kıvırcık Koyun Irkının Halk Elinde Islahı Alt Projesi’nin üçüncü dönemde Yalova Kıvırcığı Irkının Halk Elinde Islahı Projesi olarak devam edeceğinden söz ederek, “2005 yılında TAGEM koordinatörlüğünde başlatılmış olan Halk Elinde Küçükbaş Hayvan Islahı Ülkesel Projesi’ne Yalova’nın 2012 yılında ‘Halk Elinde Kıvırcık Koyun Islahı’ alt projesi ile dahil olduğunu ifade etti. Suat Parıldar, “Yalova Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği ve üyeleri arasında yapılan istişarelerde ilimizde yetiştiriciliği yapılan ırkın bölgeye özgü bir ırk olduğu ve çevre illerde de Yalova Kıvırcığı olarak nam saldığı belirlenmiştir. Yetiştiriciliğinin devam etmesi ve bu farkın ortaya konulması için, ilimizin Halk Elinde Küçükbaş Hayvan Islahı Ülkesel Projesi ne devam etmesi gerektiği kanaatine varılmıştır. Bu yöndeki çalışmalarımız sayesinde TAGEM’in onayı ile 2017 yılında Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği ve İl Müdürlüğümüz arasında imzalanan sözleşme ile ikinci beş yıllık süreç başlatılmış oldu” dedi.
IRK HAKKINDA BİLGİ VERDİ..
Yalova’da yetiştiriciliği yapılan Yalova Kıvırcığı hakkında detaylı bilgi veren Parıldar, “Irkının kafa yapısı uzunca ve dardır, dişilerde nadiren hafifçe koçbaşlılığa rastlanabilir, dışbükey bir burun yapısına sahiptir. Koçlar güçlü spiral yanlara doğru açılma eğilimi gösteren boynuz bulunmaktadır. Dişiler genelde boynuzsuz bazı koyunlarda küçük boynuzlara rastlanabilmektedir. Yapağısız veya az yapağılı kısa ince yağsız bir kuyruk yapısına sahiptir ırka özgü ayırıcı özellikleri; aşırı sıcak ve soğuğa karşı çok dayanıklı değildir, engebeli arazide yürüme yeteneği iyidir. İyi bakım besleme şartlarında yapağıyı kendisi atar. Yapılan analizler sonucunda minimum genetik mesafe matrisine göre çizilen dendogram incelendiğinde Yalova kıvırcığının, Kıvırcık (Kırklareli), Tahirova (Çanakkale) ve Eşme (Uşak) koyun ırklarından farklı bir sınıfta yer aldığı görülmektedir. Yetiştiriciliği yapılan Yalova Kıvırcığı popülasyonu uniform bir özellik göstermekte ve bölgedeki yetiştiriciler Yalova kıvırcığından başka ırk yetiştirmemektedir. Çevre il ve ilçelere yapılan damızlık koyun ve koç satışları yapılması ile bu yöresel tip ticari ve sosyal bir boyut kazanmıştır. Halk Elinde Hayvan Islahı Projeleri ile yetiştiricilerimize maddi ve teknik anlamda destek, ülkemizin yerli hayvanlarının verimliliğini artırmak, projelerdeki hayvanların bir örnek hale gelmesi, korunması gibi birçok kazanımlar elde edilmiş, ırk farkındalığı oluşmuştur. Damızlık kalitesi yükselmiş olan hayvanlar satış fiyatı anlamında da hak iddia edebilir konuma gelmiştir. Proje sürecinde 25 Ekim 2022 tarih ve 31994 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan karar ile yetiştiricilerimizin elinde bulunan ilimize özgü ırk Yalova Kıvırcığı olarak tescillenmiştir. Yalova Kıvırcığının tescil edilmesi ile öncelikle literatüre yeni bir ırk kazandırılmış olup, bölge ve ülke genelinde ırkın tanınırlığı sağlanacak. Yalova Kıvırcığının tanınması damızlık koç ve koyunlara olan talebi artıracağından kasaplık olarak tüketilen kaliteli damızlıkların kesilmesinin önüne geçilecek ve üretilen damızlıkların kalitesi artacaktır. İddia ettiğimiz üzere kaliteli etin bölgenin değişik noktalarına gitmesi sağlanacak ve ilimiz kaliteli damızlık üretiminde bölge üreticilerinin cazibe merkezi olacaktır. Üçüncü beş yıllık süreçte yapılacak olan saha çalışmaları ve bilimsel araştırmaların ışığında yürütülen ıslah projemizle elit (bir örnek) sürüler elde etmek, laktasyon süresi diğer kıvırcık türlerinden daha uzun olması sebebiyle elde edilecek süt ve süt ürünlerinin, üretilen kaliteli damızlıkların piyasada hak ettiği değeri bulması yönünde çalışmalar yapılacaktır” dedi.
90 MİLYON TL DESTEKLEME YAPILDI..
Yalova Milletvekili Meliha Akyol da yaptığı konuşmada, 2002 yılından 2022 yılına kadar çiftçilere bitkisel üretim, hayvancılık, su ürünleri ve kırsal kalkınma yatırımlarına da yaklaşık 90 milyon TL destekleme yaptıklarını ve bunun artarak devam edeceğini belirterek milletvekilleri olarak çiftçilerin üretime devam edebilmeleri konusunda ellerinden gelen her türlü desteği vermeye devam edeceklerini ve Yalova kıvırcığının markalaşması konusunda emeği geçen herkese teşekkürlerini ifade etti. Konuşmaların ardından Vali Muammer Erol ve salonda bulunan protokol üyeleri tarafından projede emeği geçenlere plaket ve projeyi uygulayan yetiştiricilere de teşekkür belgeleri takdim edildi.
