‘YALOVA’NIN ARONYASI VAR’
..”Hep beraber aronyanın yaygınlaştırılması, üreticiyle, toprakla buluşması, tescillenmesi, coğrafi işaretin alınmasıyla ilgili çok büyük emek verildi. Dolayısıyla bu emeği bir şekilde taçlandıralım istedik.”
..”Enstitümüzde başlayan çalışmalar sonucu aronya üretici ile buluştuktan sonra 500 dekarın üzerinde bir alanda üretimi gerçekleştiriyoruz. Aronyanın tescilini de biz yaptığımız için en kaliteli ürünü de Yalova üretiyor. Dolayısıyla biz bunun festivalini yaparak Yalova ile olan birlikteliği markalaştırmasını güçlendirelim istedik.”
Haber / Zeynep TAŞTAN
Yalova’da ilk kez düzenlenen Aronya ve Tıbbi Aromatik Bitkiler Festivali çerçevesinde Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü’nde aronya hasadı gerçekleştirildi. 6-7 Eylül tarihlerinde düzenlenen festivalin açılış hasadında konuşan Enstitü Müdürü Dr. Yılmaz Boz, aronyanın Türkiye’de ilk kez kivi gibi Yalova’da üretilmeye başladığını söyledi. Boz, AR-GE çalışmalarının sonucunu görmenin de mutluluğunu duyduklarını ifade etti.
ARONYA DA EKLENDİ..
Yalova Tarım ve Orman İl Müdürü Selçuk Yaman ise Türkiye’nin yüzölçümü olarak en küçük ili olan Yalova’nın yüzde 62’sinin de orman olduğunu hatırlattı. Bu nedenle ekonomik anlamda birim alandan getirisi yüksek ürünlerin Yalova’da üretilmesi gerektiğini dile getiren Yaman, “Uzaklarda arama aronya Yalova’da” sloganına “İpek yolunda bir akşamüstü molası Aronya Günleri’ne bir yenisi olarak Aronya ve Tıbbi Aromatik Bitkiler Festivali de eklendi. Daha önce dört kez düzenlediğimiz Aronya Hasat Günleri’ni ve buluşmalarını Sayın Valimizin önderliğinde böylece çok çok üstlere taşıyarak festivale dönüştürmüş olduk. Ülkemizin en küçük yüzölçümüne sahip ili olan Yalova’mızda tarım parsellerinin yüzde 72,5’i de 5 dekar ve altında olması sebebi ile birim alandan katma değeri yüksek ürünlere öncelik verilmektedir. Süs bitkileri, kesme çiçek, kivi ile birlikte aronya da bu ürünlerden birisidir” dedi.
‘7 YIL GEÇTİ’..
Yalova’da ilk bahçe kurulumundan sonra üzerinden 7 yıl geçtiğini söyleyen Müdür Yaman, “Aronyanın ülkemizde ve ilimizdeki hikayesi Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğümüzce 2012 yılında başlatılan adaptasyon çalışmaları ile başlamış, çiftçi şartlarında denemelerine 2017 yılında 10 dekarla İl Tarım ve Orman Müdürlüğümüz tarafından kurulan ilk demonstrasyon ile start verilmiştir. Yalova’da çiftçi parselinde kurduğumuz ilk aronya bahçesi üzerinden 7 yıl geçti ve bugün il genelinde 150 çiftçi ile 510 dekar alanda aronya üretimi gerçekleştirilmektedir. 2020 yılında 7-8 ton olan rekolte, 2023 yılında 162 tona çıkmıştır. 2024 yılı veriminin 200 ton civarında olması beklenmektedir. Mevcut aronya bahçelerimizin tamamı tam verime geldiklerinde yaklaşık 500 tonun üzerinde ürün alınması öngörülmektedir. Aronya meyvesinin ilimizin üretim alanlarında yaygınlaştırılması amacıyla il müdürlüğümüz tarafından hazırlanan çeşitli projelerle 2017-2022 yılları arasında 144 çiftçimize 61.462 adet sertifikalı “Nero ve Viking” çeşidi fidan dağıtılmış ve 359 dekar aronya bahçesi kurulumu için 835.222 TL hibe desteği sağlanmıştır. İlimizde organik aronya üretim faaliyetlerine 2020 yılından itibaren başlanmış olup bu gün “Organiklerin hası, Yalova aronyası projesi” ile birlikte 42 üreticimize sertifikasyon desteği verilmiş olup 212 dekar aronya üretim alanı organik tarım kapsamına alınmıştır. Halihazırda mevcut aronya üretim alanımızın yaklaşık %42’lik kısmında organik tarım yapılmaktadır” dedi.
‘KAMU DESTEĞİ SAĞLANDI’..
İlimizde aronya üretimine yönelik olarak 2017-2024 yılları arasında Tarım ve Orman Bakanlığı, Yalova İl Özel İdaresi ve Doğu Marmara Kalkınma Ajansı desteğiyle uygulanan projeler aracılığıyla 4,9 milyon TL kamu hibe desteği sağlanmıştır. İl müdürlüğümüzün tüm bu çalışmaları neticesinde 2020 yılında aronya, tıbbi aromatik bitkiler sınıfına ve Bakanlığımızın destekleme kapsamına da alınmış durumdadır. Yürüttüğümüz çalışmalarda aronya meyvesinin ilimizin ekolojik koşullarında meyve irilik, verim ve biyokimyasal özellikleri bakımından farklılaştığı tespit edilmiş ve il müdürlüğümüzün başvurusu ve Yalova Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü ile ortak çalışmalarımız neticesinde aronyanın bu özellikleri Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından 24 Haziran 2021 tarihinde “Yalova Aronyası” adıyla coğrafi işaretle tescil edilmiştir. Aronyanın insan sağlığına olan olumlu etkileri bugün burada festivalimiz kapsamında değerli katılımcılar tarafından da anlatılacaktır. Ayrıca Doğu Marmara Kalkınma Ajansı tarafından Sosyal Gelişmeyi Destekleme Programı (SOGEP) kapsamında hazırlanan projelerle Marcel Aronya ve Tıbbi Aromatik Bitkiler Kadın Girişimi Üretimi ve İşletme Kooperatifi bünyesinde ve Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü bünyesinde aronya meyvesi ve tıbbi aromatik bitki ve meyvelere yönelik meyve suyu, kurutma, işleme ve paketleme tesisleri projeleri hayata geçirilmiştir.”
ERBAŞ HASAT DUASI’NI GERÇEKLEŞTİRDİ..
Konuşmaların ardından Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Ali Erbaş’ın hasat duasının ardından kesilen kurdeleyle aronya hasadı yapıldı. Festival çerçevesinde sonrasında ise Atatürk Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü’nden 15 Temmuz Demokrasi ve Cumhuriyet Meydanına kortej yapıldı. Ardından da meydanda düzenlenen program halk oyunu gösterileriyle başladı. 
‘YALOVA’NIN ARONYASI VAR!’
15 Temmuz Demokrasi ve Cumhuriyet Meydanı’nda konuşma yapan Yalova Valisi Hülya Kaya, “Aronya Festivali yapmamızın sebebi, aronyanın ilk Türkiye’ye girişi Yalova. Yani memleketi Yalova. Nasıl Kayseri mantısıyla anılıyorsa, diğer bazı illerimizim kendine özel bazı ürünleri varsa Yalova’nın da aronyası var. Buradan yola çıkarak bir festival hazırlığına girdik. Geçen senelerde çok güzel çalışmalar yapıldı. Hep beraber aronyanın yaygınlaştırılması, üreticiyle, toprakla buluşması, tescillenmesi, coğrafi işaretin alınmasıyla ilgili çok büyük emek verildi. Dolayısıyla bu emeği bir şekilde taçlandıralım istedik. Enstitümüzde başlayan çalışmalar sonucu aronya üretici ile buluştuktan sonra 500 dekarın üzerinde bir alanda üretimi gerçekleştiriyoruz. Aronyanın tescilini de biz yaptığımız için en kaliteli ürünü de Yalova üretiyor. Dolayısıyla biz bunun festivalini yaparak Yalova ile olan birlikteliği markalaştırmasını güçlendirelim istedik. Bu yıl ilk defa bunu gerçekleştiriyoruz. Tasarruf tedbirlerine rağmen bütün kurumlarımız bize ellerinden gelen desteği sağladılar. Buradaki tüm ekibe çok teşekkür ediyorum. İlk defa festival gibi yapmamıza rağmen çok ciddi bir katılım olduğunu görüyorum” dedi.
