Yalova’nın güney tarafındaki başucu heyelanlı bölge olarak TBMM tutanaklarına defalarca geçmiş bir konudur. O günden bugüne ne değişti? Yeni Devlet Hastanesi’nin olduğu alandan Bayraktepe’ye kadar olan sahanın heyelan tadilatıyla düzeltilemeyeceği dönemin İmar ve İskân Bakanı tarafından belirtilmiştir. Bir tarafı heyelan diğer tarafı fay hattı olarak iki afet bölgesi içinde yaşıyoruz.
TBMM 1984 tarih, 54. birleşim, 1. oturumda ilgili konunun tartışması yapılmıştır. Hep birlikte okuyalım:
- B. M. M, B : 54 18 . 4 . 1984 O : 1
İstanbul Milletvekili Reşit Ülker'in, Yalova İlçesi Bağlarbaşı mevkiinde heyelan nedeniyle evleri yıkılan yurttaşların sorunlarına ilişkin sorusu ve Bayındırlık ve İskân Bakanı İ. Safa Giray'ın yazılı cevabı (7/62)
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı’na aşağıdaki sorumun Bayındırlık ve İskân Bakanı tarafından yazılı olarak cevaplandırılmasını rica ederim. Saygılarımla.
Reşit Ülker İstanbul Milletvekili.
İstanbul’un Yalova ilçesinde Fevzi Çakmak Mahallesi Bağlarbaşı mevkiinde heyelan bölgesinde ruhsatsız yapılan 25 - 30 kadar ev 1982 yılında heyelan neticesinde tamamen yıkılmıştır. Bu evlerde oturanların hemen hepsi yoksul yurttaşlardır. Şu anda perişan durumdadırlar. Başlarına bu felaketlin gelmesinin nedeni, idarenin, heyelan bölgesinde ev yapılmasına göz yummasıdır. İdare göz yummasa idi, bu evlerin yapılması da mümkün olmazdı.
Heyelan bölgesi arazisinin teknik olarak kurtarılması mümkün müdür? İdarenin eylemi yüzünden evleri yıkılan bu yurttaşlara ev yapmak için toprak verilmesi veya afetzedelere ev verilmesi düşünülmekte midir?
TC Bayındırdık ve İskân Bakanlığı 13.4.1984 Afet İşleri Genel Müdürlüğü Sayı: 1-05-02/34-27/064-3842.
Konu: Yalova ilçesi
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı’na:
23.3.1984 gün ve 7/62-911/2318 sayılı yazınız.
İstanbul ili Yalova ilçesine bağlı Bağlarbaşı ve Fevzi Çakmak Mahallesi ile ilgili üst yazınız eki İstanbul Milletvekili Sayın Reşit Ülker'in önergesinde heyelan bölgesinde ruhsatsız olarak yapılan gecekonduların heyelandan yıkıldığı belirtilerek heyelanın alınacak tedbirlerle durdurulup durdurulamayacağı veya ev sahiplerine yeniden ev yapılıp yapılamayacağı sorulmaktadır.
Yalova İlçesindeki heyelan nedeniyle yapılan jeolojik etütler sonucu düzenlenen 20.3.1969 ve 14.9.1969 günü jeolojik etüt raporları ise merkez mahalle ve gayrı meskûn alanlardaki heyelan olayının alınacak önlemlerle önlenemeyeceği belirtilerek ayrıntılı olarak hazırlanan harita üzerinde işaretlenmiştir. Haritada sınırları belirlenmiş olan heyelanlı alan içinde valiliğince yapılan tespitte 444 konut belirlenmiş ve bunlardan 181 hak sahibine bakanlığımızca konutları yapılarak dağıtılmıştır. Değişik zamanlarda yapılan başvurular üzerine adı geçen yerdeki heyelan olayı bakanlığımız teknik elemanlarınca birkaç kez daha incelenmiştir. Mustafa Kemalpaşa Mahallesi için düzenlenen 15.2.1982 günü etüt raporunda, önceden belirlenen heyelanlı alanlara sonradan ruhsatsız gecekonduların yapıldığı, bu yapılara belediyesince su ve elektrik verildiği, kaçak olarak sonradan yapılan gecekondulardan 35 inin heyelandan etkilenerek ağır hasarlı duruma geldikleri belirlenmiştir. En son 1983 yılında bir heyet tarafından (1 inşaat mühendisi 4 jeolog) yapılan etüt sonucu düzenlenen 23.5.1983 günlü raporda 1969 yılında düzenlenen raporu da afet alanı olarak belirlenen alan içinde kalan 444 konuttan 118 nin bakanlığımızca yenilendiği; geri kalanların ise kontrol etütleri sonucuna göre işlem görmesi gerektiği, 1969 yılından sonra afet bölgesinde yapılan ve afetten etkilenen konutlar içinde 7269-11051 sayılı yasa hükümlerine göre Bakanlığımızca yapılacak bir işlem olmadığı belirtilmiştir.
Yalova ilçesi için düzenlenen tüm raporlarda çok geniş bir saha kaplayan heyelanın teknik olarak kurtarılmasının olanaksız olduğu belirtilmiştir. Ayrıca büyük kütle heyelanlarında alınacak önlemlerin de hiçbir zaman kesin çözüm olmadığı bilinmektedir.
Yalova merkezde idarenin eylemi yüzünden yıkılan ev söz konusu değildir. Bakanlığımızca heyelanlı alan sınırları içinde kaldığı belirlenen 444 konuttan yeni konutları yapılanların dışında kalanlara kontrol etütleri sonucuna göre gerekli işlemler yapılacaktır. Ancak, yapılan teknik çalışmalarla imar planlarında heyelandan dolayı sakıncalı alan olarak belirlenen yerlere, sonradan kaçak olarak yapılan yapılara 7269-1051 sayılı yasaya göre Bakanlığımızca arsa veya konut verilmesi mümkün değildir. Bilgilerinize arz ederim.
İ. Safa Giray, Bayındırlık ve İskân Bakanı
