Yalova belediyecilik tarihi Osmanlı devletinde belediyecilik teşkilatlanmasıyla eş zamanda başlamıştır. Yalova Belediyesi’ne ait ilk bilgiler 01 Ağustos 1890 tarihinden itibaren arşiv kayıtlarında karşımıza çıkar.
Yani Yalova, Karamürsel kazasına bağlı nahiye iken belediyecilikle tanıştı.
Tam da bu tarihler Osmanlı Devleti belediyecilik uygulamasının başladığı zaman dilimine denk gelir. Yalova, mülki yapılanma olarak 1530 yılından 1860 yılına kadar kaza konumundaydı. 1860 yılında nahiye oldu. 1900 yılında tekrar kazaya dönüştü.
1890-1904 yılları arasında Yalova Belediye başkanı olarak Hasan Efendi ismi kayıtlıdır. Çalkantılı dönemler geçirdi ve hakkında soruşturmalar yapıldı. Berat etti. Madalyayla taltif edildi.
Kayıtlarda 04 Ağustos 1904 tarihinde Yalova belediye reisi olarak Zeki Efendi’nin ismi mevcuttur.
1 Ağustos 1907 tarihinde ise arşivlerde Yalova Belediye Reisi olarak Murat Ağa ismi kayıtlıdır. Murat Ağa da soruşturmalara muhatap oldu. Sıkıntılı bir dönem geçirdi.
Osmanlı dönemine ait belediyecilik bilgilerimiz şimdilik bu kadar.
Cumhuriyetin ilanıyla birlikte Yalova tekrar nahiyeye dönüştü ve Karamürsel’e bağlandı.
Atatürk Yalova’ya gelince yani 1929 yılında Yalova tekrar kazaya dönüştü ve İstanbul’a bağlandı.
Bu ara dönemde TBMM tutanaklarında Kurtuluş savaşında yararlılık gösteren ve Beyaz Kurdele ile taltif edilen Ahmet Hamdi Efendi’den Yalova Belediye Reisi olarak bahsedilir.
Yalova henüz nahiye idi.
1929 yılında kaza olan Yalova’da ilk belediye başkanı olarak Paşaköylü Yakup (Yakup Acar) ismini görüyoruz. Yakup Acar aynı zamanda Yalova Müdafa-i Hukuk Cemiyeti’nin kurucularındandır. Cumhuriyet döneminde Yalova için belediyecilik teşkilatlanmasını ilk uygulamaya koyan odur. 1934 yılına kadar belediye başkanlığı görevi yaptı. 1934 yılında görev süresi dolunca Yalova Müftüsü oldu.
1934 yılında ise Yalova Belediye reisi olarak Hüseyin ismiyle karşılaşıyoruz. Lakin bu süre çok kısa zaman olduğu için Hüseyin ismi hafızalarda kalmamıştır.
Atatürk’ün düzenlediği 2. Türk Dil Kurultayı’na Yalova’dan gönderilen bir tebrik telgrafında Yalova Belediye Reisi Hüseyin adı vardır. Aynı isim Yalovaspor Başkanı olarak da tebrik telgrafı göndermiştir. Bu kurultaya tebrik telgrafı gönderenlerin isimleri kayıtlıdır.
Kurultay 18 Ağustos’ta yapılmıştır. 27 Ağustos 1934 tarihinde ise İçişleri Bakanlığı’nın teklifi Cumhurbaşkanı Atatürk’ün imzasıyla Yalova, Kartal ve Şile kazalarının belediye başkanlık yetkileri kaymakamlara verildi.
16 Mart 1943 tarihinde İçişleri Bakanlığı’nın teklifi, Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün imzasıyla Kartal, Şile, Yalova kazalarında kaymakamlara devredilen belediyecilik yetkileri iptal edildi.
Seçim usulüyle ilk defa Yalova belediye başkanı seçilen M. Safa Tüzünataç, 1946 yılında yapılan seçimleri kazanarak 1950 yılına kadar Yalova Belediye başkanlığı görevi yaptı.
1950-1951 yılları arasında bir yıllık belediye başkanlığı görevinde Ziver Tüzel’i görüyoruz.
1951-1952 yıllarında ise Yalova Belediye başkanlığı görevinde rekoru elinde bulunduran Rahmi Üstel var. 1950 yerel seçimlerinde belediye başkanlarını halk değil de meclis üyeleri seçtiği için başkanlıklarda hızlı değişimler yaşanıyor. Aksayan yönler olduğu için bu uygulamadan vaz geçiliyor.
1952-1955 yılları arasında Yalova Belediye Başkanı İsmail Toker’dir.
1955-1959, Hasan Çam
1959-1960, Enver Üstün
1963-1973, iki dönem daha üst üste Rahmi Üstel
1973-1977, Mehmet Durmam
1977-1980 bir kez daha Rahmi Üstel
Bu kez araya 12 Eylül askeri darbesi giriyor. Bundan sonra bir müddet darbe konseyinin belirlediği dört isim sırasıyla Yalova belediye başkanlığı görevinde bulunuyor.
13.09.1980 ile 10.11.1980 tarihleri arasında Yalova kaymakamı Osman Görkem Yalova Belediye başkanlığı görevi yaptı.
10.11.1980 ile 06.04.1981 tarihleri arasında Erdoğan Boluluoğlu
06.04.1981 ile 08.12.1981 tarihleri arasında Nurhan Canbaz
08.12.1981 ile 24.03.1984 tarihleri arasında Orhan Kurt
Nihayet askeri vesayet bitti ve tekrar seçimler yapıldı. Cengiz Koçal Yalova Belediye başkanı oldu.
1984-1994 tarihleri arasında iki dönem belediye başkanlığı yaptı.
1994 yılında Yalova Belediye seçimleri iptal olunca 25.04.1994 ile 10.07.1994 tarihleri arasında Yalova Milli Eğitim Müdürü Sinan Bozoğlu belediye başkanlığı yaptı.
Yenilenen seçimlerin ardından İbrahim Uzun seçimleri kazandı ve 1994 ile 1999 tarihleri arasında Yalova Belediye başkanlığı görevi yaptı.
1999-2004 tarihleri arasında Yakup Bilgin Koçal
2004-2009 tarihleri arasında Barbaros Hayrettin Binicioğlu
2009-2014 tarihleri arasında yeniden Yakup Koçal
2014 yılındaki yerel seçimlerde Yalova Belediye başkanlığı seçimi iptal edildi.
01 Nisan-01 Haziran 2014 tarihleri arasında Yalova Belediye başkanlığı görevini belediye meclis üyesi Ömer Arslan yaptı.
01 Haziran 2014 seçimlerini Vefa Salman kazandı.
2014-2019 Vefa Salman
2019 seçimlerinde Yalova belediye başkanlığını kazanan Vefa Salman Şubat 2020’de soruşturma sürecine bağlı olarak görevinde yetkisiz kılındı.
Belediye meclis üyesi Mustafa Tutuk, soruşturması devam eden Vefa Salman’ın yerine Şubat 2020 tarihinden bu yana Belediye Başkanlık görevini vekâleten devam ettirmektir.
Sevgili Yalovalılar,
Yalova’yla ilgili bir asırdan fazlaca bir süreci sizler için özetlemeye çalıştım.
Kalın sağlıcakla.
